ทริปเกาะแกร์ เบ็งมาเลีย ปราสาทธม ปิรามิดแห่งขอม ตอนที่ 5 (เดินทางเมื่อเดือน พค.51)
ปราสาทพราห์ม ปราสาทนางเขมา




ทริปเกาะแกร์ตอนที่ 5 น่าจะได้ฤกษ์เที่ยวเมืองเก่าของขอมกันได้เสียที

พาหนะที่พาเราไปเที่ยวครั้งนี้เป็นรถแท็กซี่ชั้นดีเสียด้วย เป็นเก๋งโตโยต้าแคมรี่เครื่อง 2000 CC ถามไกด์ก็ได้คำตอบว่าเป็นรถเก่ามือสองนำเข้าจากอเมริกาโดยตรงทั้งคัน ไม่ได้แยกเป็นชิ้นส่วนหรือตัดมาเป็นท่อนๆ เหมือนรถเก่านำเข้าในบ้านเรา ส่วนราคาฟังแล้วก็ไม่แพง(จำไม่ได้แล้ว) แต่เมื่อมาถึงก็ต้องเสริมช่วงล่างให้แข็ง เพราะถนนในเขมรหาชนิดที่ราดยางมะตอยนั้นทำยายาก ส่วนใหญ่จะเป็นดินลูกรัง ที่โหดหน่อยก็เป็นหลุมบ่อขนาดใหญ่ ชนิดที่ควายลงไปนอนกลิ้งได้ทั้งตัว บ้านเราเรียกว่าปลักควาย

แท๊กซี่ในเขมรที่นำเข้าจึงต้องดัดแปลงช่วงล่าง ไม่เช่นนั้นพัง

ลองแกล้งถามคนขับรถแท๊กซี่เขมรว่า เป็นรถที่ขโมยมาจากเมืองไทยหรือเปล่า เพราะข่าวคราวของรถที่หายในเมืองไทย ก็เพราะมีใบสั่งจากเขมร โดยเฉพาะเมื่อราว 2-3 ปีที่ผ่านมารถเก๋งโตโยต้าแคมรี่จะหายไปจากเมืองไทยค่อนข้างมาก เพราะเป็นที่นิยมของคนเขมร คนขับแท็กซี่บอกว่าไม่ไช่ เพราะรุ่นนี้ไม่มีขายในเมืองไทย แต่เป็นรถเก่านำเข้าจากอเมริกา เป็นเก๋งแคมรี่เหมือนกัน มองผ่านๆอาจคิดว่าเป็นรถโคโรน่ารุ่นเก่า

รถปรับช่วงล่างเสียความรู้สึก หรือว่าดูจะแข็งๆกระด้างๆหรือไม่

ตอบว่าไม่ครับ...รู้สึกแต่เพียงว่า เมื่อเวลาตกหลุมแล้วมันไม่กระดอนมากเหมือนรถปกติทั่วไป เพียงแค่ยุบตัวลงนิดเดียวเท่านั้นเอง นั่งไปนั่งนานๆก็เริ่มรู้สึกชิน

ทีแรกก็นั่งเสียวไปตลอดทาง ถ้าเป็นเก๋งบ้านเราหากตกหลุมใหญ่ๆแล้วก็คงกระแทกดังปั๊ก ชนิดที่โชคอัพยุบตัวจนสุด แต่แท็กซี่คันที่นั่งกลับตรงกันข้าม รถยุบตัวไม่มาก คล้ายกับว่าโชคอัพมีระยะการยึดตัวสั่นกว่าโชคทั่วไป ส่วนความนิ่มนวลอาจเสียไปบ้าง แต่ก็รับได้กับสภาพถนนแบบนี้

แท็กซี่ในเขมรจึงเห็นขับกันแบบสุดๆ หลุมบ่อข้างหน้าแทบไม่สนใจ ลุยแหลกและยอมรับว่าใจถึงจริงๆ ใครอยากสัมผัสนักซิ่งตัวจริงต้องมาเที่ยวเขมร พี่แกขับกันชนิดไม่กลัวรถพัง แถมยังใช้บรรทุกของชนิดบ่ยั่น ยังคิดในใจว่า ถ้าวัวควายจับยัดในรถได้ ก็คงจับยัดไปนานแล้ว

มาเที่ยวเขมรครั้งก่อน(ปี 51) ได้ยินไกด์บอกว่าถนนสายเสียมเรียบ – พนมเปญ หรือถนนที่กำลังเดินทางอยู่นี้ ยามค่ำคืนแล้วทั้งรถเก๋งและมอตอร์ไซด์ ขับเร็วมากเพราะรถน้อยถนนโล่ง จึงเกิดอุบัติเหตุค่อนข้างบ่อย ไกด์บอกว่าเวลาตำรวจไปถึงที่เกิดเหตุแล้วสภาพรถพังยับเยินชนิดดูไม่จืด ส่วนศพก็เละทุกราย เรื่องรอดนั้นเลิกพูดกันได้เลย และถ้าจะให้ผมตั้งชื่อถนนสายนี้เสียใหม่ ก็จะใช้ชื่อว่า ถนนผีตายโหง

บ้านเรามีปัญหาเรื่องรถซิ่งและยังเป็นปัญหาโลกแตกอยู่ทุกวันนี้ แต่เขมรประเทศเล็กๆ และยังไม่เจริญนักกลับมีปัญหาไม่ต่างกัน ทั้งๆที่ตำรวจเขมรเล่นบทโหดกว่าบ้านเรามาก คนไทยได้ยินอาจบอกว่าเหี้ยม ไกด์บอกว่ากลางคืนตามจุดที่แข่งมอเตอร์ไซด์ โดยเฉพาะถนนคอนกรีตอย่างดีบนเส้นทางสู่อุทยานประวัติศาสตร์เมืองพระนครในเสียมเรียบ ตำรวจจะไม่ตั้งด่านแบบบ้านเรา บอกเสียเวลา

นี่เลย..พกดาบยาวๆไปคนนละอันแล้วแอบซุ่มในมุมมืดริมทาง พอนักซิ่งขับมอเตอร์ไซด์ผ่านมาเป็นกลุ่มใหญ่ก็ออกมาจัดการ ฟันฉับเข้าให้ โชคดีก็รอด โชคร้ายก็เจ็บหรือตาย ตำรวจเขมรเล่นกันถึงขนาดนี้คิดว่านักซิ่งน่าจะหมดไป แต่เปล่า...ทุกอย่างยังเหมือนเดิม ไม่ต่างกับบ้านเรานั่นแหละ จะเล่นบทหี้ยม บทโหดอย่างไร ประเดี๋ยวพวกนั้นก็จะกลับมารวมตัวกันใหม่

เรื่องวัย เป็นสาเหตุใหญ่ เพราะอายุราว 17-20 ปี เรียกว่ากำลังห้าว และเป็นช่วงหัวเลี้ยวหัวต่อ พ่อแม่เลี้ยงดูแบบไม่เอาใจใส่ ก็อาจสร้างปัญหาได้ ทางแก้ต้องใช้วิธีดัดสันดานพ่อแม่เมื่อลูกทำผิด โดยให้พ่อแม่ติดคุกแทน วิธีนี้น่าจะดี ไม่ไช่มาบอกว่าลูกอีชั้นไม่เกเร เรียบร้อยจะตาย เพียงแต่มาดูเค้าขับรถแข่งกันเท่านั้นเอง ว่าแล้วก็ประกันตัวออกไป

หลังแท๊กซี่เติมแก็ส LPG จนเต็มถังแล้วก็ได้เวลาเดินทาง

เส้นทางที่เราเดินทางสู่เกาะแกร์เป็นถนนสาย เสียมเรียบ – กรุงพนมเปญ หรือทางหลวงหมายเลข 6 ถนนสายนี้ถือว่าได้มาตรฐานและเป็นถนนสายหลักของเขมร รถราจะมากทางแถบชานเมืองในย่านตลาดสดหรือบริเวณท่ารถ พ้นจากนี้ไปก็เริ่มเบาบาง

ระหว่างทางได้สวนทางกับรถประจำทางของเขมร แต่คำว่ารถประจำทางในเขมรไม่ไช่เป็นรถบัสคันใหญ่ๆเหมือนประเทศอื่น หรือเป็นรถสีส้มที่วิ่งในต่างจังหวัดแบบบ้านเรา แต่เป็นรถกระบะธรรมดาๆนี่เอง ใช้บรรทุกทั้งของทั้งคนจนเต็มคัน ของอยู่ข้างล่างส่วนคนก็นั่งทับบนของอีกที หลังคารถก็ไม่มี ใครนั่งก็กินลมดมฝุ่นไปตลอดทาง จะง่วงจะงีบก็ไม่ได้ เพราะจะตกรถตาย

คนไทยเห็นแล้วก็เสียวใส้ แต่คนเขมรบอกว่า เรื่องปกติ ชีวิตคนที่นี่เสี่ยงตายกันทุกวัน


มาเที่ยวเขมรหากเห็นคนนั่งบนฝากระโปรงรถปิคอัพประจำทาง ต้องถือว่าเป็นบุญตา

ปีก่อน (2550) ก็พลาดมาครั้งหนึ่ง(หาไม่เจอ) แต่ปีนี่ (พค.51) เห็นกันเต็มตา แต่ก็ผ่านหน้าไปแวบเดียว ครั้งแรกที่มีคนเล่าก็ยังไม่เชื่อสนิทใจนักว่านั่งกันไปได้อย่างไร นึกภาพไม่ค่อยออก เส้นทางปอยเป็ต - เสียมเรียบ เป็นถนนที่ขรุขระมาก ไม่ตกลงมาหรือ...หรือว่าไกด์พูดเล่น

คราวนี้โชคดี ที่สามารถถ่ายภาพไว้ได้ทัน เป็น Amazing เขมร ที่คนไทยเห็นแล้วก็ตื่นเต้นด้วยกันทุกคน บางคนบอกว่าที่เห็นนี้ยังดูธรรมดา ถ้าให้แน่จริงต้องนั่งสูบบุหรี่ไปด้วย


โอ๊ว..แม่เจ้า ไม่เคยพบเคยเห็น






รถขับจากเสียมเรียบมาได้ราว 20 กม. ก็มาถึงสามแยก จากนั้นได้เลี้ยวซ้ายเข้าถนนสายรอง เป็นทางเล็กๆเข้าหมู่บ้านชนบท ส่วนทางข้างหน้าที่ตรงไป เป็นเส้นทางสู่กรุงพนมเปญ เมืองหลวงของกัมพูชา ระยะทางจากนี้ไปอีกประมาณ 235 กม. (เสียมเรียบ – กัมพูชา มีรยะะทาง 253 กม.)

รถเลี้ยวเข้ามาก็มีสภาพแบบชนบทเขมร ที่คล้ายกับชนบทไทยเมื่อราว 30-40 ปีก่อน เพียงแต่บ้านไม้สองชั้นจะมีเอกลักษณ์เฉพาะ สังเกตว่าบันไดขึ้นไปชั้นบนจะอยู่ด้านข้างหรืออยู่นอกบ้าน ต่างกับบ้านสองชั้นในเมืองไทยที่ส่วนใหญ่บันใดจะอยู่ตัวบ้าน

ผ่านมาในเส้นทางสายนี้ ทำให้อดนึกถึงเมืองไทยไม่ได้ว่าแทบไม่มีให้เห็นอีกแล้ว
ที่นี่จึงเรียกว่าเป็นชนบทขนานแท้ของเขมร ที่คนไทยน้อยคนจะได้เห็น เพราะส่วนใหญ่จะอยู่แต่ในตัวเมืองเสียมเรียบ เมืองที่ได้รับการพัฒนาให้เป็นแหล่งท่องเที่ยวอันดับ 1 ของเขมร และมีสิ่งอำนวยความสดวกสบายไม่แพ้เมืองใหญ่ๆ แต่ถ้าใครชอบชนบทชนิดที่ไร้การปรุงแต่ง ก็ต้องออกไปตามนอกเมือง เหมือนกับเส้นทางสายนี้

พ้นจากหมู่บ้านก็เริ่มเข้าป่าเข้ารกแล้วละครับ บ้านคนเริ่มน้อยลง จากถนนราดยางก็มาเป็นถนนลูกรังแทน สองข้างทางเป็นป่าและที่ว่าง(ป่าที่ถูกตัด) สลับกันไป บางแห่งก็เป็นแปลงใหญ่มากขนาดหลายร้อยไร่ ดูแล้วน่าจะกำลังเตรียมการเพื่อทำการเกษตรเชิงพาณิชย์ ขนิดที่คนเขมรคงไม่มีทุนรอนดำเนินการแน่

แล้วใครละ....

ฟังจากไกด์ แบบปะติดปะต่อมาก็พอจะจับใจความได้ว่า เป็นนักลงทุนจากไทยและจากจีน ที่กำลังจะเข้ามาทำการเกษตร บางพื้นที่ก็ได้รับสัมปทานจากรัฐบาล(ให้ทำลายป่า) บางพื้นที่ก็ให้ชาวบ้านบุกรุก แล้วทำการฮุบโดยผู้มีอิทธิพล จากนั้นก็นำมาประเคนให้นายทุนต่างชาติ ส่วนผู้มีอิทธิพลในที่นี่หมายถึงทหารในรัฐบาล เพราะในเขมรนี้ผู้มีอิทธิพลถูกตีกรอบเฉพาะคนมีสีเท่านั้น



นั่งรถไป ดูภาพป่าไม้ที่ถูกบุกรุกไป ก็ได้แต่ปลงอนิจจัง ป่าไม้ในเมืองไทยเคยหมดไปอย่างไร ในเขมรก็มีวิธีการที่ไม่ต่างกัน แต่ที่มองจากสายตาและจากการสอบถามกับไกด์แล้วคิดว่า ไม่ว่าไม้จะถูกตัดไปแค่ไหน ก็ยังมีป่าไม้ที่หลงเหลืออยู่อีกมาก รวมทั้งยังมีต้นไม้ขนาดใหญ่ และไม้เนื้อแข็งที่หายาก

เมืองไทยเมื่อก่อนถึงกับไปตั้งโรงงานทำเฟอร์นิเจอร์กันในป่า(ปัจจุบันอาจยังมีอยู่) แล้วแอบลักลอบนำออกมา เขมรทุกวันนี้ก็มีวิธีการแบบเดียวกัน ขณะนั่งรถก็เห็นรถอีแต๋น บรรทุกไม้กลึงแปรรูปที่ใช้ทำระเบียงบ้าน หรือราวบันใดบ้านขับผ่านหน้าไป

เรื่องไม้หรือเรื่องป่าไม้ ในความรู้สึกของคนเขมรแล้วดูไม่ค่อยให้ความสนใจนัก เพราะคนเขมรไม่ต่างกับอยู่ในป่าดงพงไพร วันดีคืนดีจะสร้างบ้านสักหลังก็เข้าป่าไปหากันมา ไม่ต่างกับไปเก็บเห็ดหาหน่อไม้ หรืออาจมีคนติดต่อหาไม้มาส่งให้ถึงที่ จะสร้างรั้วก็ไปตัดเอามา ถึงขนาดจะหุงหาอาหารประจำวันก็ยังใช้ไม้จากในป่ามาทำฝืน


เห็นแล้วตกใจ ไม้ท่อนขนาดใหญ่ กองเต็มใต้ถุนบ้าน เตรียมไว้ทำฝืนครับ (จะมีภาพให้ชมในตอนต่อๆไป)


เกาะแกร์ ฉายานครแห่งปราสาท

เกาะแกร์ เป็นพื้นที่ในเขตจังหวัด พระวิหาร ( Preah Vihear) อยู่ห่างจากเสียมเสียบประมาณ 80 กม.

จังหวัดเสียมเรียบ มีกลุ่มปราสาทขอมที่มีขนาดใหญ่ ส่วนเกาะแกร์ จังหวัดพระวิหาร จะมีแต่ปราสาทขนาดเล็กมากมาย บางแห่งเป็นกลุ่มปราสาท บางแห่งก็เป็นปราสาทเดี่ยวๆ ขณะนี้ได้สำรวจแล้วประมาณ 70 ปราสาท และยังมีอีกมากที่ยังไม่ได้สำรวจเพราะอยู่ในป่าลึก และเต็มไปด้วยกับระเบิด ที่เขมรแดงฝังเอาไว้ในสมัยสงครามฆ่าล้างเผ่าพันธ์ ขณะนี้หน่วย CMAC หรือหน่วยเก็บกู้ระเบิดของเขมร ที่หลายประเทศให้ทุนสนับสนุน ก็ยังทำงานกันอยู่ทุกวัน

เกาะแกร์พึ่งเปิดให้เป็นแหล่งท่องเที่ยวได้ราว 2-3 ปีมานี้เอง เรียกได้ว่าเป็นสถานที่ท่องเที่ยวทางประวัติศาสตร์แห่งใหม่ของเขมร และยังไม่เป็นที่รู้จักแพร่หลายกันมากนัก ปัจจุบันเริ่มมีนักท่องเที่ยวเริ่มเข้ามากันมากขึ้น แต่ก็เป็นเพียงกลุ่มเล็กๆ อาจเป็นเพราะสถาพทั่วไปมีแต่กองอิฐ ต่างกับเขตพระนครทีปราสาทต่างๆซึ่งได้รับการบูรณะเสร็จเรียบร้อยแล้ว จึงเห็นเป็นรูปเป็นร่างเป็นปราสาทชัดเจนสวยงาม

การมาเที่ยวเกาะแกร์น่าจะเป็นเครื่องชี้วัดนักท่องเที่ยวว่า สนใจเรื่องราวและประวัติศาสตร์ของขอมมากน้อยแต่ไหน


เกาะแกร์ “ เมืองโฉกเกยร์ ” หมายถึงเกาะแห่งความรุ่งโรจน์ ต่อมาเรียกตามภาษาเขมรว่า เกาะแกร์

เกาะแกร์เป็นกลุ่มปราสาทขอมอีกแห่งหนึ่ง และในอดีตก็เคยเป็นเมืองหลวงในช่วงเวลาสั้นๆเพียงแค่ 40 ปี ในสมัยของพระเจ้าชัยวรมันที่ 4
ระหว่าง พ.ศ. 1471 -1485 และ สมัยพระราเชนทราวรมันที่ 2 พศ. 1485 – 1511 ซึ่งเป็นโอรส

พาเที่ยวเกาะแกร์ในตอนที่ 1 นี้ จะพาไปชม ปราสาทพราห์ม ( Prasat Pram) และปราสาท นางเขมา ( Neang Khmau) ที่อยู่ทางตอนใต้ของเกาะแกร์ แต่ก็เป็นประตูทางเข้าเกาะแกร์ ทั้งปราสาทพราห์ม และปราสาทนางเขมา เป็นปราสาทกลุ่มแรกๆที่นักท่องเที่ยวต้องแวะ ก่อนเดินทางเข้าไปสู่อาณาจักรนอกคอก หรือนครที่ถูกลืม ที่จะเห็นปราสาทขนาดต่างๆอีกมากมาย และเพื่อความเข้าใจในการเดินทาง กรุณาดูแผนที่ประกอบ


ข้อมูลข้างล่างนี้คัดลอกมาจากเว็บโอเคเนชั่น ทั้งนี้เพื่อความสมบูรณ์ในเนื้อหาของปราสาททั้งสอง
(ข้อมูล http://www.oknation.net/blog/voranai/ 2009/09/02/ entry- 1)

ปราสาทพราหมณ์ ” (Prasat Pram) อาศรมแห่งฤาษี

“ ปราสาทพราหมณ์ ” ตั้งอยู่ทางทิศใต้สุดก่อนเข้าสู่เมืองเกาะแกร์ เป็นปราสาทหลังแรกตามเส้นทางท่องเที่ยว ต้องเดินเท้าเข้าไปทางขวามือจากริมถนนประมาณ 50 เมตร เป็นหมู่ปราสาทสามองค์ ที่มีรั้วเป็นกำแพงศิลาแลงมียอดบราลีประดับบนสันหลังคา การวางผังมณฑลมีลักษณะเดียวกับ "ปราสาทชลับ"

ปราสาทพราหมณ์เป็นปราสาทที่นักท่องเที่ยวชาวต่างประเทศนิยมเข้าไปชม ด้วยเพราะกลุ่มปราสาทนี้ ถูกรากไม้ชอนไชปกคลุม ดูมีมนตร์ขลังและเป็นธรรมชาติ กลุ่มอาคารประกอบด้วยปราสาทอิฐทรง “ ศิขระ ” สามองค์ แทนความหมายเช่นเดียวกับปราสาทชลับ องค์ทางซ้ายเยื้องไปด้านหลัง องค์ทางขวาอยู่ในระนาบเดียวกัน มีรากไม้ปกคลุมเกือบทั้งองค์ การวางผังปราสาทประธานเช่นนี้ คือลักษณะการวาง “ ศักติ ” ของมณฑลปราสาทในคติ “ ตันตระญาณ ” นั่นเอง

ด้านหน้าปราสาทประธานสามหลังเป็น “ บรรณาลัย ” ก่อด้วยอิฐ ที่มีหลังคาเป็นรูปทรง “ มณฑป ” หัวเกือกม้าค้ลายซุ้มบัณชรมีหลังคาคลุมโดยสมบูรณ์ ผิวของอาคารบรรณาลัยรวมทั้งปราสาทประธานยังคงปรากฏร่องรอยของ "ปูนปั้น" ที่ฉาบตกแต่งไว้อย่างชัดเจน

ด้านขวา เป็น “ บรรณาลัย ” ที่สร้างขึ้นภายหลังจากการสถาปนาปราสาทไปแล้ว หรืออาจสร้างในช่วงปลายรัชสมัยของพระเจ้าชัยวรมันที่ 4 วัตถุดิบที่ใช้จึงแตกต่างไปจากเดิมที่ใช้อิฐ รูปแบบของการก่อและขนาดของหินทราย คล้ายคลึงกับคูหาปราสาทลึงค์ ฐานล่างก็เป็นการก่อแบบเรียบ ๆ ไม่เหมือนกับฐานของอาคารอิฐ ที่มีการสลักลวดลายและการวางหินแบบพนมบาแค็ง

กลุ่มปราสาทพราหมณ์ คือปราสาท “ สรุก ” ประจำ “ ชุมชน ” ที่ปกครองโดยเจ้านายเชื้อพระวงศ์ หรือ “ มูลนาย ” ขุนนางอำมาตย์ จึงมีสิทธิในการสร้างปราสาทเทวาลัยเพื่อเป็น “ ศาลเจ้าที่ ” ประจำชุมชน เจ้าที่ท้องถิ่นอันได้แก่ ภูตผีหรืออำนาจเหนือธรรมชาติ ถูกแทนที่ด้วยพระศิวะและเหล่าทวยเทพ ในลัทธิศาสนาใหม่จากชมพูทวีป

หมู่ปราสาทในเกาะแกร์เช่นปราสาทพราหมณ์ ปราสาทชลับ ปราสาทเนียงเขมา ล้วนสะท้อนภาพการย้ายศูนย์กลางจากยโศธรปุระมาสู่ที่แห่งนี้ได้เป็นอย่างดี นั่นก็คือ ทุกปราสาทล้วนยังคงมีเอกลักษณ์เป็นศิลปะชั้นเอก ปราสาทอิฐก็ยังรูปแบบของพนมบาแค็งในยุคก่อนหน้า

ปราสาทเนียงเขมา ( Neang Khmou)

ปราสาทเนียงเขมา เป็นปราสาทหลังเดี่ยวตามแบบ “ วิมาน ” ขนาดใหญ่ ตามคติไศวะนิกายของเกาะแกร์ รูปทรง “ เทวาลัย ” แบบอินเดีย คือเป็นรูปปราสาท 5 ชั้น ทรง “ ศิขระ ” ( ซ้อนขึ้นไปลดหลั่นขนาดให้เล็กลงในแต่ละชั้น ) เป็นปราสาท "สรุก" ของชุมชนที่อพยพจากพนมบาแค็งในยุคแรก ๆ โดยดูได้จากฝีมือช่างในการสร้างฐานเขียง ฐานบัวและช่องบันไดทางขึ้น ที่ยังคงเอกลักษณ์ตามศิลปะของปราสาทพนมบาแค็งโดยไม่ผิดเพี้ยน

ตัวปราสาทยังคงรูปทรงเช่นเดียวกับปราสาทอิฐในยุคเดียวกัน ประตูทางเข้าด้านหน้ามีขนาดใหญ่โต เสาประดับ ทับหลัง แสดงศิลปะแบบเกาะแกร์ที่มีเอกลักษณ์เป็นของตนเองอย่างโดดเด่น

ในครั้งหนึ่งปราสาทแห่งนี้ ยังไม่มีสีดำ เป็นปราสาทที่มี “ ปูนปั้น ” ประดับ ปิดทองและ “ ทาสี ” ในส่วนต่าง ๆ ตามต้นแบบของอินเดีย แต่ปูนปั้นก็ได้หลุดร่อนหายไป เพราะสภาพภูมิอากาศร้อนชื้น และก็คงเพราะไฟป่าหรือความตั้งใจเผาป่าเพื่อเข้ามาสำรวจปราสาทของชาวฝรั่งเศส จึงทำให้ปราสาทติดเขม่าดำที่สะสม "รมควัน" อยู่ระหว่างชั้นของปูนปั้นกับชั้นผนังศิลาแลงมาตั้งแต่เมื่อ 100 ปีที่แล้ว

ปราสาทเนียงเขมา มีชื่อเสียงในทางการศึกษาประวัติศาสตร์ศิลปะและโบราณคดีอย่างมาก เพราะในครั้งที่ฝรั่งเศสได้เข้ามาสำรวจปราสาทนี้เป็นครั้งแรก ที่นี่มีหลักฐานพัฒนาการของ “ ภาพเขียนจิตรกรรมฝาผนัง ” เป็นรูปของพระนารายณ์ตรีวิกรม พระศิวะเทพ ฯลฯ แต่ก็ได้หลุดร่อนหายไปเมื่อครั้งสงครามกลางเมือง

(ข้อมูล http://www.oknation.net/blog/voranai/ 2009/09/02/ entry- 1)


โฟโต้ออนทัวร์
18 กันยายน 2552




...............................................................................................................................................................................................................................................

แผนที่ เกาะแกร์ อาณาจักรนอกคอก นครที่ถูกลืม คลิกที่ภาพเพื่อดูภาพขยาย





...............................................................................................................................................................................................................................................


แผนที่ ประเทศกัมพูชา เส้นทางปอบเปต - เสียมเรียบ ระยะทาง 159 กม. คลิกที่ภาพเพื่อดูภาพขยาย







เปรียบเทียบยุคสมัยของอาณาจักรต่างๆ